Kitap yazmak istiyorum cümlesini birçoğumuz içimizden geçirmişizdir. Pek çok kimsenin en büyük hayallerinden biridir kitap yazmak. Eline alıp kokusunu hissedebileceği bir kitaba sahip olmak, kitabını raflarda görmek, okurlarından gelen güzel tepkileri okumak… Ve hatta çok satanlarda görünmek, “bestseller” içine girmek…
Dünyaya söylemek, insanlara anlatmak istediğimizi bir kitap yazarak hayata geçirmeyi düşünürüz kimi zaman. Duygularımızı ve düşüncelerimizi dünyaya kelimeleri beyaz sayfalara dökerek duyurmak isteriz. Dokunduğumuz, dertlerini dinlediğimi pek çok kimseden de; “Hayatım roman olur” cümlesini duymuşuzdur çok defa. “Hayatım roman olur” diyenlerin birçoğu ise kitap yazmak konusunda bilgisi olmayan ve bunu nasıl yapacağını bilemeyen insanlardır aslında. Hikayesini bir çırpıda anlatır size ama kelimeleri yan yana dizip de kitaba dönüştüremez.
Kitap yazmak kolay mıdır? Veya soruyu tersten sormak gerekirse; kitap yazmak zor mudur? Aslında kitap yazmak çok zordur diyemeyiz ancak birtakım becerileri, disiplinli bir çalışma anlayışını ve güçlü bir hayal gücünü gerektiriyor diyebiliriz.
Kimisi doğuştan yeteneklidir kitap yazmak için. Kimisi çalışarak, didinerek, araştırarak bir kitap sahibi olur. Kimisi de bir kitabım olsun ister ama kitap yazmak için ne bilgisi, ne zamanı, ne de becerisi olmaz. Hal böyle olunca da bir gölge yazar, diğer adıyla da hayalet yazar ile irtibata geçer ve kitap sahibi olma hayalini bir başkasının aracılığı ile gerçekleştirir. Nihayetinde kitabın kapağında kendi ismi yazacaktır.
Kitap Yazmak İstiyorum!
Şimdi size 9 adımda kitap nasıl yazılır bundan bahsedelim. Kitap yazmanın, psikolojik açıdan 3 evresi vardır diyebiliriz;
- Başlangıç: Kitap yazmak istiyorsanız, öncelikle ne yazacağınıza karar vermelisiniz. Roman mı, şiir mi, deneme mi, biyografi mi, hikaye mi? Hangi edebi türde yazacağınızı belirlemelisiniz.
- Motive olmak: Yazmaya başladıktan sonra, pek çok etken dikkatiniz dağıtacak ve sizi yazmaktan alıkoyacak bir sürü engel karşınıza çıkacaktır. Bunların bir kısmı sizinle, bir kısmı ise çevre faktörleri ile ilgili olacaktır. Kitap yazmak, yüksek bir motivasyon gerektirir.
- Bitirmek: Belki de yazdığınız kitap yakınınızdakiler de dahil birçok kimsenin umurunda olmayacaktır. Kitabı yazmaya başladıktan sonra ne olursa olsun bitirmelisiniz. Yarım kalan bir proje, sizin yeni projeler hazırlamanızın önünde hep bir engel olacak, aklınız hep orada kalacaktır. İyi bir projeniz olduğunu düşünüyorsanız, yarım bırakmayın.
9 adımda kitap yazmak
1-) Kitabınızın konusunu belirleyin
Yazmaya karar verdiniz. Peki kitabınızda ne anlatacaksınız? Anlatmayı düşündüğünüz konu için en iyi tür hangisi? Öncelikle kitabınızda ne anlatmak istediğinizi birkaç cümle ile belirleyin. Bu sizin rehberiniz olacak. Örneğin; Doğu illerinden batı illerine göç eden insanların yaşadığı sorunları ele alacağım. Bunu kültürel farklılıklar açısından anlatmak istiyorum. Örf, adet, gelenekler, yemek kültürü, eğlence kültürü vb…
Bunu iki kişinin yaşadığı bir aşk çerçevesinde romanla mı, yoksa bilgi içerikli akademik denilebilecek bir kitapla mı anlatacaksınız? Bunun kararını vermelisiniz.
Sonrasında ise bir şablon çıkartarak, bölüm bölüm, konu konu, yazacağınız türe göre başlıkları belirlemelisiniz.
2-) Bir günde kaç kelime yazacağınıza karar verin?
Kitaplar yayıncılık sektöründe daha çok sayfa bazında değil, kelime bazında ele alınır. 350-400 kelime, yaklaşık olarak bir word sayfasına karşılık gelir. Kitap sayfası olarak değerlendirmek gerekirse de 1,5 sayfaya tekabül eder. Günlük kaç kelime yazacağınızı önceden planlamalı ve bu kelime sayısının altına düşmemek için maksimum derecede dikkat etmelisiniz.
3-) Yazmak için bir zaman dilimi ayırın
Tutarlı olmak hedefe ulaşmanızı kolaylaştırır. Her gün düzenli olarak kendinize 30 dakika, 1 saat veya 2 saat gibi, yoğunluğunuza ve günlük programınıza uygun olarak zaman dilimi ayarlayın. İlham perisinin gelmesini beklemekten vazgeçin. Yazmak için oturduğunuzda, mutlaka kelimeler beklenmedik bir biçimde sayfalara dökülecektir. Yazmaya oturmak demek, ilhan perisine davetiye göndermek demektir. Aylak aylak durmayla ilham perisinin gelmesini beklerseniz, kitap yazmak için daha çok beklemeniz gerekecek demektir.
4-) Yazmak: Ama nerede ve ne zaman?
Kimisi sadece evinde bilgisayarı başında yazmak isteyecek, kimisi farklı ortamlarda da rahatlıkla yazabilecektir. Kimisi bilgisayarda, kimisi de kağıda… Akşam işten çıktıktan sonra evde mi, yatmadan önce gece saatlerinde mi, öğle yemeği arasında size kalan 30 dakikalık zaman diliminde bir kafede mi? Yerini ve zamanını önceden planlayın ki günlük yazma ritüeliniz aksamasın.
5-) Toplam kelime sayısını belirleyin
15.000 kelimelik bir çocuk kitabı mı, 30.000 kelimelik bir hikaye veya deneme mi, 60.000 kelimelik bir roman mı yazacaksınız? Elbette türlere göre kelime sayıları değişkenlik gösterebilir. Baskı özellikleri de kitabın sayfa sayısındaki değişkenlerden biridir. Örneğin, 40 kelimelik bir şiirin, tek bir sayfada yayımlandığını görebilirsiniz. Bir şiir kitabı için 10.000 kelime 200 sayfa tutabilir ama bir hikaye veya roman için bu kelime sayısı yeterli olmayacaktır. Kitabınızın türüne göre, kaç bin kelime olacağını önceden planlayın.
30.000 kelime ortalama 200 sayfalık bir kitap olarak değerlendirilebilir. Çocuk kitaplarında kullanılan puntoların biraz daha büyük olduğu düşünülürse, sayfa sayısı daha da artacaktır. Nihayetinde sizin yapmanız gereken, günlük yazacağınız kelime sayısıyla birlikte, kitabınızı kaç bin kelimede bitireceğinize de karar vermektir.
6-) Kendinize kısa süreli hedefler koyun
İster haftalık, isterseniz aylık hedefler koymanız, kitap yazmak konusunda ve kitabınızı bitirmenizde size kolaylık sağlayacaktır. Mesela, Haftalık 3.000 kelime hedefine ulaşmanız, sizi motive edecektir. Hepimiz insanız ve ister istemez günlük planlarımız aksayabiliyor. Aksayan günlük planınızı, haftalık, on beş günlük veya aylık planlama yakalamaya gayret edin.
7-) Geç olmadan profesyonel destek alın
Kitabınızın projesini hazırladınız, planlarınızı yaptınız, hedeflerinize yavaş yavaş ilerliyorsunuz. Ama hiç kimseden yardım veya destek almadan, güvendiğiniz kişilerin fikirlerine müracaat etmeden, kitabınızın yarısından fazlasını yazdınız. Sonra bir bilene danıştınız ve bir sürü kurgusal, mantıksal veya dil bilgisi hatası ile karşılaştınız. Bu kitabı baştan sona düzenlemek anlamına gelecek demektir. Peki bu durum sizin motivasyonunuzu ne derece etkileyecek?
İşin özü, isterseniz proje aşamasında, isterseniz projenizi kendiniz belirleyip de yazmaya başladıktan kısa bir süre sonra, bir editörden, bir yazar koçundan veya konuyla ilgili güvendiğiniz birkaç kişiden destek almayı ihmal etmeyin. Bazen geri dönmek, yeniden başlamaktan daha zordur çünkü.
😎 Kitabınızı nasıl yayımlatacaksınız?
Ne olursa olsun, projelendirdiğiniz kitabı bitirin. Sonrasında kitap yayınlatmak için sizi zorlu bir süreç bekliyor olacak. Yayınevleri ile yapılan görüşmelerde, (kaldı ki birçok yayınevini aradığınızda karşınızda muhatap bile bulamayacaksınız) “çalışmanızı şu maile gönderin, biz size 3-5 ay içinde dönüş yapacağız” yanıtını alacaksınız. Her gün yayınevlerine onlarca kitap projesinin gönderildiği, her sene milyonlarca kitap projesinin tek bir tık ile çöp kutusuna atıldığı düşünüldüğünde, sizin kitabınıza sıra kim bilir ne zaman gelecek?
Bu nedenle yine bu konuda da alacağınız profesyonel destek, onca zaman ayırdığınız, büyük emekler verdiğiniz kitabınızın basılmasını kolaylaştıracaktır. Çalışmanızı okumaya başlayan yayınevi editörünün, ilk birkaç paragraftan sonra yapılan yazım yanlışlarını, anlatım bozukluklarını, kurgusal hataları fark etmesi ile sağ üst köşedeki çarpı işaretine basması çok hızlı olacaktır.
Kitap bastırmak için pratik bir yol: Loti Kitap
9-) Başka bir kitap yazın
Oldu ki kitabınızı yayımlamayı hiçbir yayınevi kabul etmedi. Niyetiniz iyi birer yazar olmak ve kitap yazmak ise, inatla yazmaya devam etmelisiniz. Hem birçok yazarın, ilk kitabını yazdıktan sonra utandığı bilinen bir durumdur. Hele ki bir yazar koçu veya editörden destek alınmadan hazırlanan kitap projesi yayınevine gönderilmişse, cevap çok büyük oranda maille size bildirilecek ve ret olacaktır. İyi ve etkileyici yazmak, daha çok okudukça ve daha çok yazdıkça gelişen bir şeydir. Okumaya ve inatla yazmaya devam…
Kitap yazmak ile ilgili sıralayacağımız 6 ipucu daha!
1-) Bir defada bir bölüm yazın
Wattpad benzeri bir uygulama aracılığı ile bir seferde bir bölüm yazarak bunu paylaşın. Gelen tepkilere ve yorumlara göre yol haritanızı belirleyebilirsiniz. Dünya genelinde olduğu gibi, ülkemizde de birçok kimsenin wattpad ile meşhur olup, kitaplarını yayımlatmayı başardıkları bilinmektedir.
2-) Kısa bir eser yazmak, motive eder
500 sayfalık bir kitap yazma fikri sizi ilk bakışta korkutabilir. Bu nedenle yeteneğinize ve ilgi alanınıza göre daha kısa bir şiir veya öykü kitabı ile başlayabilirsiniz. Hem böylelikle motivasyonunuz da bozulmaz.
3-) Bir blogta yazın
Alacağınız olumlu geri bildirimler, sizi yazma konusunda cesaretlendirecektir. Bir blog veya web site hazırlayarak, parçalar halinde bir kitap yazabilirsiniz. Sonrasında bu yazdıklarınızı birleştirip kitap haline getirmek çok daha kolay olacaktır. Köşe yazılarını toplayıp, kitap çıkartan birçok ünlü yazarı duymuş olmalısınız…
4-) Bir günlük tutun
Bir günlük tutabilir, yerel bir internet sayfasında, küçük bir dergide yazdığınız ilk yazıları yayımlatmayı deneyebilirsiniz. Daha önce de söylediğimiz gibi, kitap yazmak için sabırlı olmak, bol bol okumak ve her fırsatta yazmak gerekir. Sloganımız neydi? Yazdıkça gelişirsiniz…
5-) Yazmak için, dikkatinizi toplayın
Yazmaya başladığınızda pek çok şey dikkatinizi dağıtacaktır. Bu nedenle yazmaya başlamadan önce, cep telefonunuzu sessize alıp, erişemeyeceğiniz bir yere bırakın. Instagram, facebook, twitter, whatsapp gevezelikleriniz bir süreliğine bekleyebilir. Yazmak motivasyon ve dikkat gerektirir.
6-) Demlenmeye bırakın, acele etmeyin
Kitap yazmak, öyle oturdum, yazdım ve bitti demekle olmaz. Yazdıklarınızı bir hafta 10 gün bir kenarda bekletin. Sonra oturup tekrar okuyun. Siz de göreceksiniz ki birçok değişiklik yapma ihtiyacı hissedeceksiniz. Bekledikçe demlenecektir çünkü. Yahya Kemal’in tek bir kelime için, yazdığı bir şiiri 25 sene beklettiğiniz duymuş muydunuz?
Görüldüğü gibi kitap yazmak öyle hafife alınacak, çok da kolay bir iş değildir. Kitap yazmak, ciddiyet ve sabır ister. Bütün bu aşamaları yerine getirdikten sonra, yazmanın daha kolay olduğunu göreceksiniz. Ama size en önemli önerimiz, emeklerinizin heba olmasını istemiyorsanız, mutlaka profesyonel destek almanız olacaktır. “Kitap nasıl yazılır?” sorusunu, adım adım anlatmaya çalıştık. Artık gerisi sizin gayretinize kalıyor. Umarız, o raflarda görmeyi çok istediğiniz kitabınızı elinize alır ve çok okunan yazarlardan biri olabilirsiniz…
Not: Kitap yazarken yapacağınız hataları minimuma indirmenize yardımcı olacak, Hemingway Editör isimli web siteden faydalanabilirsiniz.
